MEĐUNARODNI KRIVIČNI SUD ZA BIVŠU JUGOSLAVIJU Predmet br. IT-98-32-PT
TUŽILAC MEĐUNARODNOG SUDA
IZMIJENJENA OPTUŽNICA
MILANA LUKIĆA, za ZLOČINE PROTIV ČOVJEČNOSTI i KRŠENJA ZAKONA I OBIČAJA RATOVANJA, kako slijedi: OPTUŽENI 1. Milan Lukić, bosanski Srbin, od oca Mileta, rođen 6. septembra 1967. u Foči, iz sela je Rujište, otprilike 15 kilometara sjeverno od Višegrada. Milan Lukić je jedno vrijeme živio u Njemačkoj, Švajcarskoj i u Obrenovcu, Srbija. Milan Lukić se u Višegrad vratio 1992. godine i među mještanima organizovao paravojnu grupu koja se ponekad spominjala pod nazivom "Beli orlovi". Ta grupa je imala veze sa višegradskom policijom i srpskim vojnim jedinicama. 2. Sredoje Lukić, bosanski Srbin, od oca Đorđa, rođen 5. aprila 1961. u Rujištu, opština Višegrad, rođak je Milana Lukića. Prije i za vrijeme rata, Sredoje Lukić je radio kao policajac u Višegradu. Nakon što je počeo rat, Sredoje Lukić se pridružio paravojnoj grupi Milana Lukića. 3. Mitar Vasiljević, bosanski Srbin, od oca Ljubisava, rođen je 25. avgusta 1954. u selu Đurevići, opština Višegrad. Prije rata je radio kao konobar u hotelu "Panos" u Višegradu. Nakon što je počeo rat, Vasiljević se pridružio paravojnoj grupi Milana Lukića. OPTUŽBE TAČKA 1 4. Tužilac navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 5. Od približno maja 1992. do približno jula 1992., Milan Lukić, Sredoje Lukić i Mitar Vasiljević, djelujući u dogovoru sa drugim nepoznatim pojedincima, počinili su, planirali, podsticali, naredili i na druge načine pomagali i podržavali planiranje, pripremu i izvršenje zločina protiv čovječnosti, to jest, istrebljivanje značajnog broja civila, bosanskih Muslimana, uključujući žene, djecu i starce. Tim radnjama Milan Lukić, Sredoje Lukić i Mitar Vasiljević počinili su:
TAČKA 2 6. Tužilac navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 7. Od približno maja 1992. do približno oktobra 1994., Milan Lukić i Sredoje Lukić, djelujući u dogovoru s drugim neoptuženim pojedincima, počinili su, planirali, podsticali, naredili ili na druge načine pomagali i podržavali planiranje, pripremu i izvršenje zločina protiv čovječnosti, to jest, progona civila, bosanskih Muslimana, na političkoj, rasnoj i vjerskoj osnovi, u cijeloj opštini Višegrad i drugdje na teritoriji Bosne i Hercegovine. 8. Zločin progona počinjen je, izvršen i ostvaren sljedećim sredstvima i na sljedeće načine:
Tim radnjama Milan Lukić i Sredoje Lukić počinili su:
TAČKA 3 9. Tužilac navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 10. Od približno maja 1992. do približno jula 1992., Mitar Vasiljević, djelujući u dogovoru s ostalim optuženima, Milanom Lukićem i Sredojem Lukićem, te sa drugim neoptuženim pojedincima, počinio je, planirao, podsticao, naredio i na druge načine pomagao i podržavao planiranje, pripremu i izvršenje zločina protiv čovječnosti, to jest, progon civila, bosanskih Muslimana, na političkoj, rasnoj i vjerskoj osnovi, u cijeloj opštini Višegrad i drugdje na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine. 11. Zločin progona počinjen je, izvršen i ostvaren sljedećim sredstvima i na sljedeće načine:
Tim radnjama Mitar Vasiljević je počinio: TAČKA 3: TAČKE 4, 5, 6 i 7 12. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 13. Dana 7. juna 1992. ili oko tog datuma, Milan Lukić, Mitar Vasiljević i drugi neoptuženi pojedinci odveli su sedam bosanskih Muslimana na rijeku Drinu i prisilili ih da se postroje na obali. Zatim su Milan Lukić, Mitar Vasiljević i drugi na njih otvorili vatru i pucali na te ljude iz automatskog oružja, čime su prouzročili smrt: Mehe Džafića, Ekrema Džafića, Hasana Kusture, Hasana Mutapčića i Amira Kurtalića. Tim radnjama, Milan Lukić i Mitar Vasiljević počinili su:
TAČKE 8 i 9 14. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 15. Dana 10. juna 1992. ili oko tog datuma, Milan Lukić i još jedan neoptuženi pojedinac odvezli su se do pilane i fabrike namještaja "Varda" u Višegradu, ušli u fabriku i prisilili sedam bosanskih Muslimana da odu na obalu rijeke kod fabrike. Zatim je Milan Lukić na njih više puta pucao iz automatskog oružja i time prouzročio smrt: Nusreta Aljoševića, Nedžada Bektaša, Mušana Čančara, Ibrisima Memisevića, Hameda Osmanagića, Lutve Tvrtkovića i Sabahudina Velagića. Tim radnjama Milan Lukić je počinio:
TAČKE 10, 11, 12 i 13 16. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 17. Dana 14. juna 1992. ili oko tog datuma, Mitar Vasiljević je izdao uputstvo da oko 65 žena, djece i starijih muškaraca, bosanskih Muslimana, odu u kuću Jusufa Memića u Pionirskoj ulici u Novoj Mahali, opština Višegrad, i da ostanu u njoj. 18. Kasnije istog dana, Milan Lukić, Sredoje Lukić i drugi nepoznati pojedinci došli su u rečenu kuću i uz primjenu sile te ljude premjestili u obližnju kuću Adema Omeragića, takođe u Pionirskoj ulici. 19. Milan Lukić, Sredoje Lukić, Mitar Vasiljević i drugi, djelujući u dogovoru, zatim su ljude zabarikadirali u jednoj prostoriji kuće Adema Omeragića i u prostoriju stavili zapaljivu napravu od koje je i ljude i kuću zahvatio plamen. 20. Nadalje, Mitar Vasiljević osvjetljavao je ljude koji su pokušavali pobjeći kroz prozore, dok su Milan Lukić i Sredoje Lukić pucali na njih iz automatskog oružja, čime su neke usmrtili, a neke ranili. Tim postupcima Milan Lukić, Sredoje Lukić i Mitar Vasiljević prouzročili su smrt oko 70 ljudi, od kojih su neki imenom navedeni u Dodatku A ovoj optužnici, kao i teške povrede nekolicini ljudi koji su preživjeli požar. Tim radnjama, Milan Lukić, Sredoje Lukić i Mitar Vasiljević počinili su:
TAČKE 14, 15, 16 i 17 21. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 22. Dana 27. juna 1992. ili oko tog datuma, Milan Lukić, Sredoje Lukić i drugi neoptuženi pojedinci otišli su u naselje Bikavac u blizini Višegrada i prisilili oko 70 bosanskih Muslimana da uđu u kuću Mehe Aljića. Milan Lukić, Sredoje Lukić i drugi zatim su zabarikadirali izlaze i u kuću ubacili nekoliko eksplozivnih naprava koje su ljude unutra ranile, a kuću zapalile. Vatra je ubrzo zahvatila kuću i ljude u njoj, što je prouzročilo smrt svih ljudi u kući izuzev jedne preživjele osobe. Tim postupcima Milan Lukić i Sredoje Lukić prouzročili su smrt oko 70 ljudi, od kojih su neki imenom navedeni u Dodatku B ovoj optužnici, kao i teške trajne povrede jedinoj osobi koja je preživjela požar. Tim radnjama Milan Lukić i Sredoje Lukić su počinili:
TAČKE 18 i 19 23. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 24. U više navrata, počevši približno od avgusta 1992. pa do približno oktobra 1994., Milan Lukić, Sredoje Lukić i drugi nepoznati pojedinci premlaćivali su muškarce, bosanske Muslimane, zatočene u zatočeničkom logoru u kasarni u Uzamnici, u Višegradu. 25. Milan Lukić, Sredoje Lukić i drugi pripadnici paravojne grupe Milana Lukića u mnogo su navrata ulazili u logor i zatočenike više puta udarali pesnicama, kundacima i drvenim palicama, te ih šutirali čizmama. Uslijed tih napada, mnoge žrtve su zadobile teške i trajne povrede. Tim radnjama Milan Lukić i Sredoje Lukić su počinili:
TAČKE 20 I 21 26. Tužilac ponovo navodi i uključuje paragrafe sadržane u odjeljcima pod naslovom "Individualna krivična odgovornost" i "Opšti navodi", pozivom na paragrafe 28. do 44. niže u tekstu. 27. Tokom juna 1992. ili približno u to vrijeme, Milan Lukić je, sa grupom nepoznatih pojedinaca, došao u dio Višegrada zvan Potok. Nakon što je u nekoliko kuća izvršio premetačinu, Milan Lukić je ispitivao Hajru Korić, bosansku Muslimanku, nakon čega je u nju više puta pucao i prouzročio njenu smrt. Tim radnjama Milan Lukić je počinio:
INDIVIDUALNA KRIVIČNA ODGOVORNOST 28. Milan Lukić, Sredoje Lukić i Mitar Vasiljević, svaki ponaosob, individualno su odgovorni za zločine koji se protiv njih navode u ovoj optužnici, shodno članu 7(1) Statuta Međunarodnog suda. Svi optuženi ponaosob, djelujući u dogovoru, međusobnom i s drugim nepoznatim pojedincima, planirali su, podsticali, naređivali, počinili ili na druge načine pomagali i podržavali planiranje, pripremu i izvršenje zločina za koje tereti ova optužnica. OPŠTI NAVODI 29. Sva djela i propusti navedeni u ovoj optužnici dogodili su se u periodu od približno aprila 1992. do približno oktobra 1994. godine, u opštini Višegrad i njenoj okolini u Republici Bosni i Hercegovini, na teritoriji bivše Jugoslavije. 30. Sve vrijeme na koje se odnosi ova optužnica, u Bosni i Hercegovini postojalo je stanje oružanog sukoba. 31. Sva djela i propusti za koje tereti ova optužnica bili su vremenski i geografski povezani s oružanim sukobom koji je postojao u Bosni i Hercegovini. 32. Sva djela i propusti za koje tereti ova optužnica bili su upravljeni protiv civilnog stanovništva. 33. Sva djela i propusti za koje tereti ova optužnica bili su dio rasprostranjenog i sistematskog napada na civile, bosanske Muslimane i ostale ne-Srbe, u opštini Višegrad i njenoj okolini. DODATNE ČINJENICE 34. Višegrad je manji grad u jugoistočnom dijelu Republike Bosne i Hercegovine. To je jedan od nekoliko gradova uz rijeku Drinu u neposrednoj blizini granice sa Srbijom. 35. Prema popisu stanovništva sprovedenom prije sukoba, 1991. godine, opština Višegrad imala je 21.199 stanovnika. Od toga, 62,8% bili su Muslimani, 32,8% Srbi, a 4,4% je pripadalo kategoriji "ostalih". 36. Grad Višegrad zbog više je svojih osobina postao strateški značajan za vrijeme sukoba. Prvo, u gradu se nalazi brana važne hidroelektrane. Ona nije samo proizvodila električnu struju, nego se njome i kontrolisao nivo rijeke Drine te sprečavalo poplavljivanje područja nizvodno od nje. Drugo, grad se nalazi na glavnoj cesti koja povezuje Beograd i Titovo Užice u Srbiji sa Goraždem i Sarajevom u Bosni i Hercegovini. Ta cesta je Užičkom korpusu Jugoslovenske narodne armije (JNA) bila vitalna veza sa bazom u Uzamnici, kao i sa drugim lokacijama od strateškog značenja u sukobu. 37. Dana 6. aprila 1992. godine, jedinice JNA počele su artiljerijski napad na grad i njegovu okolinu. Stradale su uglavnom muslimanske četvrti i sela. Za odmazdu, manja grupa bosanskih Muslimana uzela je nekoliko lokalnih Srba za taoce, preuzela kontrolu nad branom hidroelektrane i prijetila da će je dići u vazduh. Jedan od članova te grupe ispustio je vodu kroz branu, čime su poplavljene neke kuće i ulice. Ta kriza je privukla znatnu pažnju sredstava javnog informisanja te su lideri s obiju strana stupili u intenzivne pregovore. Mnogi mještani, kako Srbi tako i Muslimani, izbjegli su u brda oko grada u očekivanju raspleta krize. 38. Kriza na brani razriješena je 12. aprila 1992. kada su diverzanti JNA uspjeli zauzeti branu. Narednog dana za njima je, prešavši granicu, iz Titovog Užica stigao Užički korpus JNA. Užički korpus naišao je na slab otpor, da bi nakraju bez većih poteškoća preuzeo kontrolu nad gradom. Preuzevši kontrolu nad gradom, JNA je na položaje oko grada postavila tenkove i tešku artiljeriju. JNA je pritvarala muškarce i žene radi ispitivanja; neki od pritvorenih izvijestili su da su ih tukli. Ubrzo nakon toga oficiri JNA i vođe Muslimana zajedno su poveli kampanju u sredstvima javnog informisanja kako bi Muslimane podstakli da se prestanu sakrivati i vrate se kućama i na radna mjesta. Plašeći se da će ostati bez posla, mnogi bosanski Muslimani su se vratili kućama i na radna mjesta. 39. Tokom druge polovine aprila i prve dvije sedmice maja, situacija u gradu ostala je relativno mirna i stabilna. Dramatična promjena dogodila se 19. maja 1992., kada se Užički korpus JNA zvanično povukao iz grada. Nakon njegovog odlaska, vođe lokalnih Srba su osnovali "Srpsku opštinu Višegrad" i preuzeli kontrolu nad svim organima opštinske vlasti. Uskoro nakon toga, lokalni Srbi, policija i paravojne formacije pokrenuli su jednu od u sukobu najzloglasnijih kampanji etničkog čišćenja. Njena namjena je bila da se iz grada zauvijek uklone njegovi stanovnici bosanski Muslimani. 40. Srpske snage napale su i razorile više sela naseljenih bosanskim Muslimanima. U gradu Višegradu zbog svoje je nacionalne pripadnosti ubijen velik broj nenaoružanih muslimanskih civila. U rijeku Drinu bacani su mnogi leševi Muslimana - muškaraca, žena i djece - ubijenih u gradu i na historijskoj ćupriji na Drini. Srpske snage sprovele su sistematsko pljačkanje i razaranje muslimanskih kuća i sela. Potpuno su srušene obje gradske džamije. 41. Mnogi Muslimani koji nisu bili odmah ubijeni, zatočavani su na raznim mjestima u gradu, kao i u kasarni bivše JNA u Uzamnici, 5 kilometara od Višegrada. Neki su bili zatočeni u hotelu "Vilina vlas" i na drugim lokacijama za zatočavanje u okolini. 42. Muslimani zatočeni u Uzamnici bili su izloženi nečovječnim uslovima. Mnogi su podvrgavani redovnom premlaćivanju. I pripadnicima srpskih paravojnih grupa dozvoljavalo se da ulaze u logor i tuku i muče zatvorenike. Mnogi zatvorenici su prisilnim radom korišteni za najteže poslove. Neke od tih zatočenika na toj su lokaciji držali preko dvije godine. 43. U proljeće 1992., u Višegrad se vratio njegov nekadašnji stanovnik Milan Lukić, i osnovao paravojnu grupu koja je sarađujući sa lokalnom policijom i vojnim jedinicama zavela teror nad lokalnim muslimanskim stanovništvom. Ta paravojna grupa često se pominjala pod nazivom "Beli orlovi" i "Osvetnici", a njeni pripadnici bili su i rođak Milana Lukića, Sredoje Lukić, te bliski prijatelj porodice, Mitar Vasiljević. 44. Od maja 1992. do oktobra 1994. godine, Milan Lukić i njegova paravojna grupa počinili su mnogo zločina u opštini Višegrad uključujući ubistvo, mučenje, napade, pljačku i uništavanje imovine. /potpis na originalu/ [pečat Tužilaštva Međunarodnog suda] Dana 12. jula 2001.
DODATAK A Među ubijenima u spaljenoj kući u Pionirskoj ulici (tačke 10, 11, 12 i 13 optužnice), nalaze se sljedeće osobe:
Među ubijenima u spaljenoj kući u Bikavcu (tačke 14, 15, 16 i 17 optužnice) nalaze se:
|