|
MEĐUNARODNI KRIVIČNI SUD ZA BIVŠU JUGOSLAVIJU
TUŽILAC MEĐUNARODNOG SUDA
Tužilac Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, u skladu s ovlašćenjem iz člana 18 Statuta Međunarodnog krivičnog suda, optužuje: MITRA VASILJEVIĆA za ZLOČINE PROTIV ČOVJEČNOSTI i KRŠENJA ZAKONA I OBIČAJA RATOVANJA, kako slijedi:
1. Opština Višegrad, koja se nalazi u jugoistočnoj Bosni i Hercegovini, čini dio istočne granice sa Srbijom. Grad Višegrad leži na istočnoj strani rijeke Drine, otprilike 120 kilometara istočno od Sarajeva i 15 kilometara zapadno od srpske granice. Prema popisu stanovništva iz 1991, opština Višegrad imala je 21.199 stanovnika, od čega 62,8 % Muslimana, 32,8% Srba i 4,4% “ostalih”. U gradu Višegradu živjelo je oko 9.000 ljudi. 2. Grad Višegrad bio je strateški značajan iz više razloga. Grad je bio ključni saobraćajni čvor jer se nalazio na glavnoj cesti koja povezuje Beograd sa Sarajevom i na glavnoj cesti koja povezuje Titovo Užice u Srbiji sa Goraždem, Sarajevom i jadranskom obalom. U Titovom Užicu, koje se nalazi otprilike 70 kilometara istočno, bio je štab Užičkog korpusa Jugoslovenske narodne armije (JNA). JNA je takođe imala bazu u kasarni Uzamnica u Višegradu. U Višegradu se takođe nalazi značajna brana hidroelektrane. 3. Dana 6. aprila 1992, srpske vojne jedinice počele su da granatiraju Višegrad i nekoliko obližnjih sela naseljenih bosanskim Muslimanima. Mnogi bosanski Muslimani su pobjegli od granatiranja. Iz odmazde, mala grupa bosanskih Muslimana je uzela nekoliko Srba mještana kao taoce, preuzela kontrolu nad obližnjom branom hidroelektrane, i prijetila da će je dići u vazduh. Ova kriza je privukla znatnu pažnju sredstava javnog informisanja i lideri svih strana pristupili su pregovorima. Plašeći se najgoreg, mnogi stanovnici, pripadnici svih etničkih grupa, pobjegli su iz sela duž rijeke, strahujući za svoje živote. Konačno su, 12. aprila 1992. specijalci JNA zauzeli branu i okončali opsadu. 4. U ponedjeljak, 13. aprila 1992, Užički korpus JNA prešao je granicu iz Titovog Užica u Srbiji i napao Višegrad. Bilo je borbi manjeg obima, i džepova otpora bosanskih Muslimana, ali nije bilo puno ljudskih žrtava. Tenkovi i teška artiljerija JNA bili su strateški raspoređeni oko grada. JNA je prikupljala i zatvarala muškarce i žene, ispitivala ih i neke od njih tukla. Obezbijedivši grad, oficiri JNA i vođe bosanskih Muslimana poveli su zajedničku kampanju u sredstvima javnog informisanja kako bi podstakli ljude da se vrate svojim kućama. Plašeći se da će ostati bez posla i svojih domova, mnogi bosanski Muslimani su se vratili krajem aprila. 5. Situacija u Višegradu je bila relativno mirna dok se Užički korpus JNA nije povukao 19. maja 1992. Nakon odlaska JNA, lokalni Srbi su osnovali “Srpsku opštinu Višegrad” i preuzeli sve opštinske organe vlasti. Nakon toga su paravojne jedinice, lokalna policija i lokalni Srbi započeli brutalni pohod etničkog čišćenja smišljen da se područje očisti od svih stanovnika koji nisu bili Srbi. 6. Srpske oružane snage napale su i uništile više sela naseljenih bosanskim Muslimanima. Stotine civila u gradu Višegradu ubijeni su u nasumičnoj pucnjavi. Svakog dana su muškarci, žene i djeca ubijani na čuvenom mostu na Drini, a njihova tijela bacana u rijeku. Mnogi muškarci i žene, bosanski Muslimani, uhapšeni su i zatvoreni na raznim mjestima u gradu, među ostalim i u logoru osnovanom u kasarni bivše JNA u Uzamnici. Srpski vojnici su silovali mnoge žene i tukli i sprovodili teror nad civilima koji nisu bili Srbi. Rasprostranjeno pljačkanje i uništavanje domova i imovine lica koja nisu bili Srbi odvijalo se svakodnevno, a dvije džamije bosanskih Muslimana u gradu uništene su. 7. Kasarna bivše JNA u Uzamnici postala je jedan od nekoliko zatočeničkih centara u tom području. U logorima su, pod brutalnim i nehumanim uslovima, zatvarani muškarci i žene koji nisu bili Srbi. Srpski vojnici i stražari redovno su tukli zatvorenike i dozvoljavali pripadnicima srpskih paravojnih jedinica da ulaze u logore i biju i muče zatvorenike. Mnogi zatvorenici korišćeni su za težak prinudan fizički rad. Neki zatvorenici su držani u logoru Uzamnica više od dvije godine. 8. Hotel Vilina Vlas, bivše odmaralište, i obližnja Višegradska Banja, jedan manji hotel, služili su kao zatočenički objekti u kojima su zatvorenici tučeni, mučeni i seksualno zlostavljani. 9. Negdje u proljeće 1992. u Višegradu je grupa mještana oformila paravojnu jedinicu koja je sa jedinicama srpske policije i vojske sarađivala na čišćenju ovog područja od svih stanovnika koji nisu bili Srbi. Mitar VASILJEVIĆ, ovdašnji konobar, bio je pripadnik ove paravojne jedinice, koja se ponekad naziva "Beli orlovi". Od sredine aprila 1992. pa barem do oktobra 1994, pripadnici ove paravojne jedinice počinili su na desetine, ako ne i na stotine, zločina u opštini Višegrad, uključujući ubistva, mučenja, premlaćivanje, pljačkanje i uništavanje imovine.
11. Ukoliko u daljem tekstu nije drugačije iznijeto, sva djela i propusti navedeni u ovoj optužnici dogodili su se od aprila 1992. ili otprilike od aprila 1992. pa do oktobra ili otprilike do oktobra 1994. u opštini Višegrad i okolini, u Republici Bosni i Hercegovini, na teritoriji bivše Jugoslavije. 12. Za sve vrijeme na koje se odnosi ova optužnica, optuženi je bio obavezan da se pridržava zakona ili običaja koji regulišu vođenje rata. 13. Sva djela i propusti koji se terete kao zločini protiv čovječnosti bili su dio rasprostranjenog i sistematskog napada ili napada velikih razmjera protiv civila, bosanskih Muslimana, i drugih civila u opštini Višegrad i okolini koji nisu bili Srbi. 14. Optuženi je pojedinačno odgovoran za zločine koji mu se u ovoj optužnici stavljaju na teret u skladu sa članom 7(1) Statuta Međunarodnog suda. Pojedinačna krivična odgovornost uključuje počinjavanje, planiranje, podsticanje, naređivanje ili pomaganje i doprinošenje planiranju, pripremi ili izvršavanju bilo kojeg od zločina navedenih u članovima 2 do 5 Statuta Međunarodnog suda. 15. Stavovi 11 do 14 ponovo se navode i uključuju u svaku od tačaka optužnice iznijetih u daljem tekstu.
TAČKA 1 16. Počev otprilike od maja 1992, pa barem do 10. oktobra 1994, Mitar VASILJEVIĆ i ostali pripadnici pomenute paravojne jedinice hotimično su lišili života znatan broj civila, bosanskih Muslimana, među kojima i žene, djecu i starije osobe. U slučaju najmanje dva incidenta u junu 1992, Mitar VASILJEVIĆ i ostali pripadnici pomenute paravojne jedinice počinili su, planirali, podsticali, naredili ili na drugi način pomagali i doprinosili masovnom ubistvu oko 135 civila, bosanskih Muslimana, tako što su ove osobe zaključali u dvije kuće i te kuće zapalili. U jednom od ovih incidenata ubijeno je 46 članova jedne porodice. Ovim djelima, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
TAČKA 2 17. Počev otprilike od maja 1992, pa barem do 10. oktobra 1994, Mitar VASILJEVIĆ i ostali pripadnici te paravojne formacije počinili su, planirali, podsticali, naredili ili na drugi način pomagali i doprinosili planiranju, pripremi ili izvršenju zločina protiv čovječnosti, odnosno progonu civila, bosanskih Muslimana, na političkim, rasnim ili vjerskim osnovama, na cijeloj teritoriji opštine Višegrad i drugdje na teritoriji Bosne i Hercegovine. 18. Krivično djelo progona počinjeno je, izvršeno i izvedeno sljedećim putem, odnosno na sljedeće načine:
Ovim djelima, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
19. Negdje sredinom juna 1992, Mitar VASILJEVIĆ i drugi pripadnici pomenute paravojne jedinice prisilili su oko 65 žena, djece i starijih muškaraca bosanskih Muslimana, od kojih je većina bila iz sela Koritnik, da uđu u jednu sobu u kući Adema Omeragića u Pionirskoj ulici u Višegradu, u naselju Nova Mahala. 20. Pripadnici pomenute paravojne jedinice naredili su svim ljudima da uđu u sobu i prisilili ih da im predaju sav svoj novac i nakit. Za to vrijeme, svi ljudi, uključujući žene i djecu, skinuti su do gola i pretreseni. 21. Mitar VASILJEVIĆ i još jedan pripadnik pomenute paravojne jedinice zaključali su i zabarikadirali ove ljude u kuću kako bi spriječili njihov bijeg. Kasnije, dok je Mitar VASILJEVIĆ stajao iza njega, drugi pripadnik paravojne jedinice je otvorio vrata, stavio na pod zapaljivu napravu i zapalio fitilj. Cijelu kuću je za nekoliko sekundi zahvatio plamen i ona je nastavila gorjeti sljedećih sat vremena. 22. Neki ljudi pokušali su iskočiti kroz prozor, ali drugi pripadnik paravojne jedinice je stajao vani i pucao na njih dok je Mitar VASILJEVIĆ osvjetljavao žrtve. 23. Povici i vrisak ljudi u kući mogli su se čuti još otprilike dva sata nakon što je započeo požar. Svi ljudi zaključani u kući izgubili su život, osim šestoro njih. Žrtve su ili poginule u požaru ili su ustrijeljene u pokušaju bijega. Među žrtvama je bilo nekoliko male djece i beba, i 46 članova jedne porodice. Imena nekih od žrtava navedena su u Dodatku A. Ovim djelima, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
Svojim djelima i propustima koji se odnose na postupanje sa civilima koji su preživjeli požar u kući, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
24. Na dan ili otprilike dana 27. juna 1992, Mitar VASILJEVIĆ i drugi pripadnici pomenute paravojne jedinice otišli su u naselje Bikavac blizu Višegrada. Jedan pripadnik paravojne jedinice išao je kroz naselje tražeći bosanske Muslimane s područja Župe, sjeverno od Višegrada. 25. Nakon što je pronašao izvjestan broj ljudi iz Župe, ovaj pripadnik paravojne jedinice je njima i nekim drugim bosanskim Muslimanima koji su živjeli u Bikavcu naredio da uđu u kuću Mehe Aljića. 26. Mitar VASILJEVIĆ i drugi pripadnici pomenute paravojne jedinice prisilili su sedamdesetak ljudi da uđu u kuću i zahtijevali od njih da im predaju svoj novac. Mitar VASILJEVIĆ i drugi pripadnici pomenute paravojne jedinice zatim su daskama zatvorili sve izlaze, bacali kamenje u kuću i počeli pucati. 27. Mitar VASILJEVIĆ i drugi pripadnici pomenute paravojne jedinice ubacili su nekoliko bombi u kuću, što je ljude unutra ranilo, a kuću zapalilo. Požar je brzo zahvatio kuću i, osim jedne mlade žene, svi koji su se nalazili unutra izgubili su život. 28. Preživjela žena ranjena je krhotinama bombi i zadobila teške opekotine po glavi i rukama. Među ubijenima su bili mala djeca, žene i starije osobe. Ovim djelima i propustima, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
Svojim djelima i propustima koji se odnose na postupanje sa jedinom preživjelom osobom, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
TAČKE 11 - 14 29. Na dan ili otprilike dana 7. juna 1992, jedan pripadnik pomenute paravojne jedinice i jedan drugi muškarac, zvani "Crnogorac", odvezli su se vozilom marke Volkswagen do stana jednog bosanskog Muslimana u Višegradu. Nakon što je pretražio stan, pripadnik pomenute paravojne jedinice je naredio dvojici muškaraca, bosanskih Muslimana, da pođu s njim. 30. Pripadnik pomenute paravojne jedinice, “Crnogorac” i dvojica muškaraca, bosanskih Muslimana, ušli su u Volkswagen i odvezli se do jednog raskršća gdje su sreli neke druge muškarce u automobilu marke Yugo. Na raskršću je onaj pripadnik paravojne jedinice naredio još petorici drugih muškaraca, bosanskih Muslimana, da uđu u ova dva vozila. 31. Zatim su pripadnik paravojne jedinice i "Crnogorac" odvezli sedmoricu muškaraca, bosanskih Muslimana, do hotela Vilina Vlas izvan Višegrada, gdje im se pridružio Mitar VASILJEVIĆ. 32. Nakon kraćeg zadržavanja u hotelu, pripadnik pomenute paravojne jedinice, Mitar VASILJEVIĆ i "Crnogorac" vratili su se u Volkswagen i Yugo i odvezli sedmoricu muškaraca, bosanskih Muslimana, do rijeke Drine u selu Sase. 33. Pripadnik paravojne jedinice, Mitar VASILJEVIĆ i "Crnogorac" odveli su sedmoricu muškaraca, bosanskih Muslimana, do obale rijeke i naredili im da se postroje. Sva trojica su zatim otvorila vatru i pucala na sedmoricu muškaraca, bosanskih Muslimana, iz automatskog oružja. Nakon pucnjave, trojica muškaraca su se vratila do svojih vozila i otišla. Petorica su ubijena, ali dvojica su preživjela. Ovim djelima Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
Svojim djelima i propustima u odnosu na dvojicu preživjelih, Mitar VASILJEVIĆ počinio je:
/potpis na originalu/ DODATAK A Među ubijenima u zapaljenoj kući u Pionirskoj ulici, pomenutim u tačkama 3-6, bili su:
|