|
MEDJUNARODNI KRIVIČNI SUD ZA BIVŠU JUGOSLAVIJU
TUŽILAC SUDA
OPTUŽNICA Tužilac Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, u skladu sa ovlašćenjem iz člana 18 Statuta Međunarodnog krivičnog suda, optužuje: MILANA LUKIĆA, za ZLOČINE PROTIV ČOVJEČNOSTI i KRŠENJA ZAKONA I OBIČAJA RATA, kako sljedi:
1. Opština Višegrad, koja se nalazi u jugoistočnoj Bosni i Hercegovini, čini dio istočne granice sa Srbijom. Grad Višegrad leži na istočnoj strani rijeke Drine, otprilike 120 kilometara istočno od Sarajeva i 15 kilometara zapadno od srpske granice. Prema popisu stanovništva iz 1991, opština Višegrad imala je 21.199 stanovnika, od čega 62,8 % Muslimana, 32,8% Srba i 4,4% "ostalih". U gradu Višegradu živjelo je oko 9.000 ljudi. 2. Grad Višegrad bio je strateški značajan iz više razloga. Grad je bio ključni saobraćajni čvor jer se nalazio na glavnoj cesti koja povezuje Beograd sa Sarajevom i na glavnoj cesti koja povezuje Titovo Užice u Srbiji sa Goraždem, Sarajevom, i jadranskom obalom. Titovo Užice, koje se nalazi otprilike 70 kilometara istočno, bilo je štab Užičkog korpusa Jugoslovenske narodne armije (JNA). JNA je takođe imala bazu u kasarni Uzamnica u Višegradu. U Višegradu se takođe nalazi značajna brana hidroelektrane. 3. Dana 6. aprila 1992, srpske vojne jedinice počele su da granatiraju Višegrad i nekoliko obližnjih sela naseljenih bosanskim Muslimanima. Mnogi bosanski Muslimani su pobjegli od granatiranja. Iz odmazde, mala grupa bosanskih Muslimana je uzela nekoliko Srba mještana kao taoce, preuzela kontrolu nad obližnjom branom hidroelektrane, i prijetila da će je dići u vazduh. Ova kriza je privukla znatnu pažnju sredstava javnog informisanja i lideri svih strana pristupili su pregovorima. Plašeći se najgoreg, mnogi stanovnici, pripadnici svih etničkih grupa, pobjegli su iz sela duž rijeke, strahujući za svoje živote. Konačno su, 12. aprila 1992. specijalci JNA zauzeli branu i okončali opsadu. 4. U ponedeljak, 13. aprila 1992, Užički korpus JNA prešao je granicu iz Titovog Užica u Srbiji i napao Višegrad. Bilo je borbi manjeg obima, i džepova otpora bosanskih Muslimana u džepovima, ali nije bilo puno ljudskih žrtava. Tenkovi i teška artiljerija JNA bili su strateški raspoređeni oko grada. JNA je prikupljala i zatvarala muškarce i žene, ispitivala ih i neke od njih tukla. Obezbijedivši grad, oficiri JNA i vođe bosanskih Muslimana poveli su zajedničku kampanju u sredstvima javnog informisanja kako bi podstakli ljude da se vrate svojim kućama. Plašeći se da će ostati bez posla i svojih domova, mnogi bosanski Muslimani su se vratili krajem aprila. 5. Situacija u Višegradu je bila relativno mirna dok se Užički korpus JNA nije povukao 19. maja 1992. Nakon odlaska JNA, lokalni Srbi su osnovali "Srpsku opštinu Višegrad" i preuzeli sve opštinske organe vlasti. Nakon toga su paravojne trupe, lokalna policija i lokalni Srbi započeli brutalni pohod etničkog čišćenja smišljen da se područje očisti od svih stanovnika koji nisu bili Srbi. 6. Srpske oružane snage napale su i uništile više sela naseljenih bosanskim Muslimanima. Stotine civila u gradu Višegradu ubijeni su u nasumičnoj pucnjavi. Svakog dana su muškarci, žene i djeca ubijani na čuvenom mostu na Drini, a njihova tijela bacana u rijeku. Mnogi muškarci i žene bosanski Muslimani su uhapšeni i zatvoreni na različitim mjestima u gradu, uključujući logor osnovan u kasarni bivše JNA u Uzamnici. Srpski vojnici su silovali mnoge žene i tukli i sprovodili teror nad civilima koji nisu bili Srbi. Rasprostranjeno pljačkanje i uništavanje domova i imovine lica koja nisu bili Srbi odvijalo se svakodnevno i dvije džamije bosanskih Muslimana u gradu su uništene. 7. Kasarna bivše JNA u Uzamnici postala je jedan od nekoliko centara za zatočavanje u tom području. U logorima su zatvarani pod brutalnim i nehumanim uslovima muškarci i žene koji nisu bili Srbi. Srpski vojnici i stražari redovno su tukli zatvorenike i takođe su dozvoljavali pripadnicima srpskih paravojnih jedinica da ulaze u logore i biju i muče zatvorenike. Mnogi zatvorenici korišćeni su za težak prinudan fizički rad. Neki zatvorenici su držani u logoru Uzamnica više od dvije godine. 8. Hotel Vilina Vlas, bivše odmaralište, i obližnja Višegradska Banja, jedan manji hotel, služili su kao objekti za zatvaranje u kojima su zatvorenici tučeni, mučeni i seksualno napastvovani. 9. Negdje u proljeće 1992, Milan LUKIĆ, bivši stanovnik ovog područja, vratio se u Višegrad iz Srbije i pridružio jednoj paravojnoj jedinici koja je sa jedinicama srpske policije i vojske sarađivala na čišćenju ovog područja od svih stanovnika koji nisu bili Srbi. Pripadnici ove paravojne jedinice, koji se ponekad nazivaju "Beli orlovi", uključivali su rođaka Milana LUKIĆA, Sredoja LUKIĆA, policajca iz Višegrada i Mitra VASILJEVIĆA, mjesnog konobara. Od sredine aprila 1992, barem do oktobra 1994, Milan LUKIĆ i pripadnici njegove paravojne jedinice počinili su na desetine, ako ne i na stotine, zločina u opštini Višegrad, uključujući ubistva, mučenja, premlaćivanja, pljačkanja i uništavanja imovine. OPTUŽENI 10. Milan LUKIĆ, od oca Mileta, rođen 6. septembra 1967. u Foči, porijeklom je iz sela Rujište, otprilike 15 kilometara sjeverno od Višegrada. LUKIĆ je pohađao srednju školu u području Višegrada i obučio se za metaloprerađivačku struku. Milan LUKIĆ je jedno vrijeme živio u Njemačkoj, Švajcarskoj i Obrenovcu, Srbija. Milan LUKIĆ se vratio u Višegrad 1992, i pridružio paravojnoj jedinici za specijalne operacije koja se naziva "Beli orlovi" i koja je imala veze sa višegradskom policijom i srpskim vojnim jedinicama. Milan LUKIĆ sada posjeduje nekoliko kafića u Višegradu. 11. Sredoje LUKIĆ, od oca Ðorđa, rođen 5. aprila 1961, u Rujištu, opština Višegrad, rođak je Milana LUKIĆA. Prije rata Sredoje LUKIĆ je radio kao policajac u Višegradu. Nakon što je rat počeo, Sredoje LUKIĆ se pridružio paravojnoj jedinici Milana LUKIĆA. Sredoje LUKIĆ je trenutno stanovnik naselja Garče, opština Višegrad. 12. Mitar VASILJEVIĆ, od oca Ljubisava, rođen je 25. avgusta 1954. u selu Ðurevići, opština Višegrad. Prije rata radio je kao konobar u hotelu Panos u Višegradu. Nakon što je rat počeo, VASILJEVIĆ se pridružio paravojnoj jediici Milana LUKIĆA. Mitar VASILJEVIĆ sada živi u Višegradu i radi kao konobor u restoranu u bivšoj robnoj kući Višegrađanka. OPŠTI NAVODI 13. Ukoliko drukčije nije iznijeto u daljem tekstu, sva djela i propusti za koje se terete u ovoj optužnici dogodili su se negdje od aprila 1992. do negdje oktobra 1994. u opštini Višegrad i okolini, u Republici Bosni i Hercegovini na teritoriji bivše Jugoslavije. 14. U svako vrijeme bitno za ovu optužnicu, optuženi su bili obavezni da se pridržavaju zakona ili običaja koji regulišu vođenje rata. 15. Sva djela i propusti koji se terete kao zločini protiv čovječnosti bili su dio rasprostranjenog, sistematskog ili napada velikih razmjera protiv civila bosanskih Muslimana i drugih civila ne-Srba u opštini Višegrad i okolini. 16. Svaki od optuženih je pojedinačno odgovoran za zločine koji mu se stavljaju na teret u ovoj optužnici u skladu sa članom 7(1) Statuta Međunarodnog suda. Pojedinačna krivična odgovornost uključuje počinjavanje, planiranje, podsticanje, naređivanje ili pomaganje i učestvovanje u planiranju, pripremi ili izvršavanju bilo kog od zločina navedenih u članovima 2 do 5 Statuta Međunarodnog suda. 17. Stavovi 13 do 16 se ponovo navode i uključuju u svaku od tačaka optužnice iznijetih u daljem tekstu. TAČKA 1 18. Počevši od otprilike maja 1992, pa sve do barem 10. oktobra 1994, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ hotimično su ubili značajan broj civila bosanskih Muslimana, među kojima i žene, djecu i starije osobe. Prilikom najmanje dva incidenta u junu 1992, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ počinili su, planirali, poticali, naredili ili na drugi način pomagali i učestvovali u masovnom ubojstvu otprilike 135 civila bosanskih Muslimana tako što su ove osobe zaključali u dvije kuće a te kuće zapalili. U jednom od ovih incidenata ubijeno je 46 članove jedne porodice. Ovim djelima Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
19. Počevši od otprilike maja 1992, pa sve do barem 10. oktobra 1994, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ počinili su, planirali, poticali, naredili ili na drugi način pomagali i učestvovali u planiranju, pripremi ili izvršenju zločina protiv čovječnosti, to jest, progonu civila bosanskih Muslimana na političkim, rasnim ili vjerskim osnovama, na cijeloj teritoriji opštine Višegrad i drugdje na teritoriji Bosne i Hercegovine. 20. Krivično djelo progona počinjeno je, izvršeno i izvedeno sljedećim putem odnosno na sljedeće načine:
Ovim djelima Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
TAČKE 3 - 6 21. Otprilike sredinom juna 1992, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i drugi prisilili su otprilike 65 žena, djece i starijih muškaraca bosanskih Muslimana, od kojih je većina bila iz sela Koritnik, da uđu u jednu sobu u kući Adema Omeragića u Pionirskoj ulici u Višegradu, u naselju Nova Mahala. 22. Dok je Sredoje LUKIĆ čekao vani, Milan LUKIĆ i jedan drugi muškarac naredili su svim ljudima da uđu u sobu i prisilili ih da im predaju sav svoj novac i nakit. Dok se to odvijalo, svi ljudi, uključujući i žene i djecu, bili su pretreseni do gola. 23. Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ zaključali su i zabarikadirali ove ljude u kuću kako bi spriječili njihov bijeg. Kasnije, dok su Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ stajali iza njega, Milan LUKIĆ je otvorio vrata, na pod stavio zapaljivu napravu i zapalio fitilj. Cijelu kuću je za nekoliko sekundi zahvatio plamen i ona je nastavila gorjeti sljedećih sat vremena. 24. Neki ljudi pokušali su iskočiti kroz prozor, ali Milan LUKIĆ i Sredoje LUKIĆ stajali su vani i pucali na njih dok je Mitar VASILJEVIĆ osvjetljavao žrtve. 25. Povici i vrisak ljudi u kući mogli su se čuti još otprilike dva sata nakon što je započeo požar. Svi ljudi zaključani u kući, osim njih šestero, su izgubili život. Žrtve su ili poginule u požaru ili su ustrijeljene pokušavajući pobjeći. Među žrtvama je bilo nekoliko male djece i beba, i 46 članova jedne porodice. Imena nekih od žrtava navedena su u Dodatku A. Ovim djelima Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
Svojim djelima i propustima koji se odnose na postupanje sa civilima koji su preživjeli požar u kući, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
26. Na dan ili otprilike dana 27. juna 1992, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i drugi otišli su u naselje Bikavac blizu Višegrada. LUKIĆ išao kroz naselje tražeći bosanske Muslimane iz područja Župe, koja je blizu sela Rujište gdje je LUKIĆ odrastao. 27. Nakon što je pronašao izvjestan broj ljudi iz Župe, Milan LUKIĆ naredio je njima i nekim drugim bosanskim Muslimanima koji su živjeli u Bikavcu da uđu u kuću Mehe Aljića. 28. Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i drugi prisilili su otprilike 70 ljudi da uđu u kuću i zahtijevali od njih da im predaju svoj novac. Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i drugi zatim su daskama zatvorili sve izlaze, bacali kamenje u kuću i počeli pucati. 29. Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i drugi ubacili su nekoliko bombi u kuću što je ljude unutra ranilo a kuću zapalilo. Požar je brzo zahvatio kuću i svi unutra, osim jedne mlade žene, su izgubili život. 30. Preživjela žena ranjena je šrapnelima bombi i zadobila teške opekotine po glavi i rukama. Među ubijenima su bili mala djeca, žene i starije osobe. Ovim djelima i propustima Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
Svojim djelima i propustima koji se odnose na postupanje sa jedinom preživjelom osobom Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
31. Na dan ili otprilike dana 10. juna 1992, Milan LUKIĆ i još jedan muškarac odvezli su se do pilane i tvornice namještaja "Varda" u Višegradu u crvenom automobilu "Volkswagen Passat" koji je LUKIĆ običavao voziti. LUKIĆ je ušao u tvornicu i vratio se sa sedam muškaraca bosanskih Muslimana: Nusretom Aljoševićem, Nedžadom Bektašem, Mušanom Čančarom, Ibrisimom Memiševićem, Hamedom Osmanagićem, Lutvom Tvrtkovićem i Sabahudinom Velagićem. Milan LUKIĆ odveo je ove muškarce do obližnje rijeke. Nakon što je od njih prvo zahtijevao da isprazne džepove i skinu jakne, Milan LUKIĆ je na njih više puta pucao iz automatskog oružja. Članovi porodica i kolege žrtava kasnije su našli neka od tijela sa višestrukim ranama iz vatrenog oružja kako plutaju u rijeci. Ovim djelima Milan LUKIĆ je počinio:
TAČKE 13 - 16 32. Na dan ili otprilike dana 7. juna 1992, Milan LUKIĆ i jedan drugi muškarac zvan Crnogorac odvezli su se crvenim "Volkswagen Passatom" do stana jednog bosanskog Muslimana u Višegradu. Nakon što je pretražio stan, Milan LUKIĆ naredio je dvojici muškaraca bosanskih Muslimana da pođu sa njim. 33. Milan LUKIĆ, Crnogorac i dvojica muškaraca bosanskih Muslimana ušli su u crveni "Volkswagen Passat" i odvezli se do jednog raskršća gdje su susreli neke druge muškarce u "Yugu". Na raskršću je LUKIĆ naredio još petorici drugih muškaraca bosanskih Muslimana da uđu u ova dva vozila. 34. Milan LUKIĆ i Crnogorac zatim su odvezli sedmoricu muškaraca bosanskih Muslimana do hotela Vilina Vlas van Višegrada gdje im se pridružio Mitar VASILJEVIĆ. 35. Nakon što su proveli kratko vrijeme u hotelu, Milan LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i Crnogorac vratili su se u crveni "Volkswagen Passat" i "Yugo" i odvezli sedmoricu muškaraca bosanskih Muslimana do rijeke Drine u selu Sase. 36. Milan LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i Crnogorac odveli su sedmoricu muškaraca bosanskih Muslimana do obale rijeke i naredili im da se postroje. Milan LUKIĆ, Mitar VASILJEVIĆ i Crnogorac zatim su otvorili vatru i pucali na sedmoricu muškaraca bosanskih Muslimana iz automatskog oružja. Nakon pucnjave, LUKIĆ, VASILJEVIĆ i Crnogorac vratili su se do svojih vozila i otišli. Petorica od muškaraca su ubijeni ali dvojica su preživjela. Ovim djelima Milan LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
Svojim djelima i propustima u odnosu na dvojicu preživjelih, Milan LUKIĆ i Mitar VASILJEVIĆ su počinili:
37. Tokom ili otprilike mjeseca juna 1992, Milan LUKIĆ je, zajedno sa grupom od sedam ili osam drugih Srba, otišao u jedno naselje u Višegradu. Nakon što je pretražio nekoliko kuća, Milan LUKIĆ je zapitao Hajru Korić, bosansku Muslimanku, gdje joj se nalazi muž. Kad je Hajra Korić LUKIĆU dala do znanja da ne zna gdje joj je muž, Milan LUKIĆ je iz blizine na nju pucao iz automatskog oružja. Silina metaka ju je ubila i otkinula joj prste sa ruku. Nakon što je pala na bok, Milan LUKIĆ joj je ispalio još jedan rafal u rame. Ovim djelom Milan LUKIĆ je počinio:
TAČKE 19 - 20 38. U više navrata počevši od avgusta ili otprilike od avgusta 1992, pa do oktobra ili otprilike do oktobra 1994, Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i drugi pripadnici paravojne jedinice Milana LUKIĆA okrutno su premlaćivali muškarce bosanske Muslimane zatočene u pritvoreničkom logoru u vojnoj kasarni Uzamnica u Višegradu. 39. Milan LUKIĆ, Sredoje LUKIĆ i drugi pripadnici paravojne jedinice Milana LUKIĆA ulazili su u logor, obično kasno noću, i opetovano udarali zatočenike pesnicama, udarali zatočenike kundacima i drvenim štapovima i šutirali čizmama. 40. Kao rezultat premlaćivanja, mnogi od žrtava zadobili su ozbiljne i dugotrajne povrede. Ovim djelima Milan LUKIĆ i Sredoje LUKIĆ su počinili:
/potpis na originalu/ |