| SAOPŠTENJE ZA JAVNOST |
TUŽILAŠTVO
|
| (Isključivo za medije. Nije zvaničan dokument.) |
Haag, 13. februar 1995.
PC/PIO/004t
Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju podigao optužnice protiv 21 Srbina za zvjerstva počinjena u i izvan logora smrti Omarska
Sekretarijat Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju je danas, u ponedeljak 13. februara 1995. godine, objelodanio optužnice protiv 21 osobe koje se terete za teška kršenja humanitarnog prava, i protiv njih su izdati nalozi za hapšenje.
Devetnaest optuženih imenovanih u jednoj optužnici su: - Komandanti logora: - Željko MEAKIĆ, poznat i kao MEJAKIĆ i kao MEAGIĆ, glavni komandant - Miroslav KVOČKA i Dragoljub PRCAĆ, zamjenici komandanta - Mladen RADIĆ, poznat i kao KRKAN, Milojica KOS, poznat i kao KRLE, i Momčilo GRUBAN, poznat i kao ČKALJA, vođe smjene straže – Stražari u logoru: - Zdravko GOVEDARICA , - Goran GRUBAN, - Predrag KOSTIĆ, poznat i kao KOLE, - Nedeljko PASPALJ, - Milan PAVLIĆ, - Milutin POPOVIĆ, - Draženko PREDOJEVIĆ - Željko SAVIĆ – Posjetioci logora: - Mirko BABIĆ, - Nikica JANJIĆ, - Dušan KNEŽEVIĆ, poznat i kao BUCA, - Dragomir ŠAPONJA - Zoran ŽIGIĆ, poznat i kao ŽIGA.
Svi ovi optuženi terete se za zvjerstva počinjena u ljeto 1992. godine protiv civila zatočenih u Omarskoj, logoru koji su vodili bosanski Srbi u opštini Prijedor u sjeverozapadnoj Bosni.
Preostala dva optužena imenovana u drugoj optužnici su: - Dušan TADIĆ, poznat i kao DULE, i Goran BOROVNICA
TADIĆ se tereti za privođenje i zlostavljanje, uključujući ubistvo i silovanje civila unutar i izvan logora Omarska. BOROVNICA se tereti za ubistva izvan logora Omarska.
Istraga
Današnje optužnice protiv 21 optuženog iz Omarske rezultat su petomjesečne istrage tima od 20 istražitelja, tužilaca i analitičara Tužilaštva. Ovaj tim je putovao u 12 država da bi pregledao dokaze i obavio razgovore sa žrtvama i svjedocima.
”Logor smrti“ Omarska
Od otprilike 25. maja 1992. do otprilike 30. avgusta 1992. godine, srpske snage koje su bile preuzele kontrolu nad opštinom Prijedor privele su i zatočile više od 3.000 bosanskih Muslimana i bosanskih Hrvata sa tog područja u administrativnom centru jednog rudnika željezne rude, udaljenom nekoliko kilometara od Omarske, sela sa većinskim srpskim stanovništvom.
U logoru Omarska su držani mnogi od viđenijih bosanskih Muslimana i Hrvata, među kojima i političke, administrativne i vjerske vođe, naučnici i intelektualci, poslovni ljudi i drugi, koji su vodili i imali uticaja na nesrpsko stanovništvo.
Zatvorenici su držani pod oružanom stražom u surovim uslovima. Ubijani su, silovani, seksualno zlostavljani, okrutno premlaćivani i na druge načine zlostavljani. Na primjer, jedna od četiri zgrade tog kompleksa bila je poznata pod nazivom “crvena kuća”: većina zatvorenika koji su tamo odvedeni nisu se vratili živi.
Žrtve
Žrtve su bili bosanski Muslimani i Hrvati.
Optuženi
Svi optuženi su Srbi, termin koji se koristi ili za bosanske državljane srpskog porijekla ili za osobe za koje se ne zna da li su bosanski Srbi ili državljani Srbije.
Zločini
Zločini za koje se optuženi terete su sljedeći:
1. Genocid, koji se sastoji od zabranjenih djela (poput, između ostalih, lišavanja života članova grupe ili nanošenja teških tjelesnih ili duševnih povreda članovima grupe) počinjenih s namjerom da se u cijelosti ili djelimično uništi neka nacionalna, etnička, rasna ili vjerska grupa kao takva.
Optuženi za genocid je: Željko MEAKIC, poznat kao MEJAKIĆ ili MEAGIĆ.
2. Zločini protiv čovječnosti, koji se sastoji od zabranjenih djela (poput, između ostalih, ubistva, silovanja i seksualnog zlostavljanja, mučenja ili progona na političkoj, rasnoj ili vjerskoj osnovi) počinjenih u oružanom sukobu, bilo međunarodnog bilo unutrašnjeg karaktera, u sklopu široko rasprostranjenog ili sistematskog napada usmjerenog protiv civilnog stanovništva.
Optuženi za zločine protiv čovječnosti su: svi optuženi imenovani u obje optužnice.
3. Kršenja zakona i običaja ratovanja, protiv osoba koje nisu aktivni učesnici u neprijateljstvima, ponajprije, povreda života i tjelesnog integriteta, ubistva svih vrsta, sakaćenje, okrutno postupanje i mučenje, kao i povrede ličnog dostojanstva (posebno uvredljivo i ponižavajuće postupanje).
Optuženi za kršenja zakona i običaja ratovanja su: svi optuženi imenovani u obje optužnice.
4. Teške povrede Ženevskih konvencija iz 1949. godine, koje se odnose na zaštitu civilnog stanovništva za vrijeme ratnog sukoba, uključujući i prisilni polni odnos.
Optuženi za teške povrede konvencija su: svi optuženi imenovani u obje optužnice.
5. Komandna odgovornost: pojedinac koji je znao ili imao razloga da zna da se njemu podređeni spremaju da počine navedena djela ili da su ih već počinili, a on nije preduzeo nužne i razumne mjere da spriječi takva djela i kazni počinioce, smatra se individualno odgovornim za te zločine.
Sljedeće osobe su optužene za odgovornost nadređenog: Željko MEAKIĆ, Miroslav KVOČKA, Dragoljub PRCAĆ, Mladen RADIĆ, Milojica KOS i Momčilo GRUBAN.
Pojedinačne optužbe protiv svakog od optuženih dostupne su u prilogu ovog saopštenja za javnost.
Postupak
Tužilac, sudija Richard Goldstone, je u četvrtak 9. februara 1995. godine, u skladu s Pravilom 47 Pravilnika o postupku i dokazima Međunarodnog suda, proslijedio optužnice sekretaru na potvrdu jednom od sudija.
Optužnice je pregledao sudija Adolphus Karibi-Whyte.
Sudija Karibi-Whyte je u ponedeljak, 13. februara 1995. godine, potvrdio obje optužnice i potpisao naloge za hapšenje.
Sudija je takođe potpisao naloge za hapšenje koji su upućeni nadležnim vlastima, na teritoriji za koju se vjeruje da se na njoj optuženi nalaze, prije svega Republici Bosni i Hercegovini, vlastima bosanskih Srba na Palama i Saveznoj Republici Njemačkoj u predmetu protiv Tadića.
Pravilo 57 Pravilnika nalaže da “Poslije hapšenja, dotična država će optuženog pritvoriti i smjesta o tome obavijestiti sekretara. Dovođenje optuženog u sjedište Međunarodnog suda organizuju vlasti dotične države, vlasti zemlje-domaćina i sekretar“.
Ukoliko se nalog za hapšenje ne sprovede, primjenjuje se Pravilo 61 na način koji je objašnjen u memorandumu u prilogu ovog saopštenja za javnost.
DOKUMENTI U PRILOGU:
1. Aneks: Pojedinačne optužbe protiv 21 optuženog
2. Informativni memorandum: Pravilo 61 (na engleskom i francuskom jeziku)
*****
Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju
Za više informacija stupite u kontakt s našom Službom za medije/komunikacije
Tel.: +31-70-512-8752; 512-5343; 512-5356 Fax: +31-70-512-5355 - Email: press [at] icty.org