|
Den Haag, 11. decembra
2001.
JL/P.I.S./648-t
STEVAN TODOROVIĆ
PREBAČEN U ŠPANIJU NA IZDRŽAVANJE ZATVORSKE KAZNE
U utorak 11. decembra 2001.,
Stevan Todorović je prebačen u Španiju na izdržavanje kazne koju
mu je izreklo pretresno vijeće Međunarodnog krivičnog suda
za bivšu Jugoslaviju (MKSJ).
Španija je 28. marta 2000.
godine postala sedma država članica UN-a koja je sklopila Sporazum
o provedbi kazni sa Međunarodnim sudom. Ostale države su: Italija
(sporazum potpisan 6. februara 1997.), Finska (7. maja 1997.), Norveška
(24. aprila 1998.), Švedska (23. februara 1999.), Austrija (23. jula 1999.)
i Francuska (25. februara 2000.).
Ovaj sporazum se razlikuje
od drugih sporazuma o provedbi kazni koje su države potpisale sa Ujedinjenim
narodima po tome što određuje da će provjere uslova u zatvoru
i tretmana osuđenih osoba vršiti Paritetna komisija umjesto MKCK.
Uz to, sporazum propisuje da će Španija razmatrati provođenje
samo onih kazni izrečenih na Međunarodnom sudu čije trajanje
ne prelazi najdužu moguću kaznu za bilo koji zločin prema zakonu
Španije (trenutno 30 godina).
KONTEKST
Stevan Todorović je prvobitno
bio jedan od petorice optuženih u predmetu Simić i ostali.
U drugoj izmijenjenoj optužnici, koja je potvrđena 11. decembra 1998.
(redigovana 25. marta 1999. čime su iz optužnice otklonjena druga
imena pod kojima se optuženi vodio) navodi se da su 17. aprila 1992. srpske
vojne snage iz bivše Jugoslavije nasilno preuzele vlast u gradu Bosanskom
Šamcu a zatim i u cijeloj opštini Bosanski Šamac, te su objavile da je
opštinsku vlast zamijenila "srpska opština Bosanski Šamac".
Prije preuzimanja vlasti, u ovoj opštini živjelo je preko 17. 000 bosanskih
Hrvata i bosanskih Muslimana, a do maja 1995. ostalo ih je manje od 300.
Takođe se navodi da su 13.
jula ili oko tog datuma snage armije bosanskih Srba nasilno preuzele kontrolu
nad susjednom opštinom Odžak, te osnovali "Krizni štab srpske opštine
Bosanski Šamac" (srpski Krizni štab), kako bi zadržali kontrolu nad
opštinskom vladom. Prije zauzimanja opštine, u njoj je živjelo preko 22.
500 bosanskih Hrvata i bosanskih Muslimana, a do maja 1995. skoro svi
su izbjegli, silom protjerani ili ubijeni. "Etničko čišćenje"
nastavilo se u obje opštine nakon preuzimanja vlasti.
Optuženi se konkretno tereti za
navodno učestvovanje u sprovođenju, planiranju, poticanju, naređivanju
ili na druge načine pomaganju i doprinošenju u kampanji progona i
"etničkog čiščenja" i činjenju drugih teških
kršenja međunarodnog humanitarnog prava usmjerenih protiv bosanskih
Hrvata, bosanskih Srba i drugih nesrpskih civila koji su živjeli u opštinama
Bosanski Šamac i Odžak, na teritoriji Bosne i Hercegovine, u periodu od
približno 1. septembra 1992. do 31. decembra 1993. godine.
Prema optužnici Stevan Todorović
je od 17. aprila 1992. bio šef policije za opštinu Bosanski Šamac i član
srpskog kriznog štaba. U tom svojstvu je bio nadređen svim drugim
policajcima u Bosanskom Šamcu.
Tačke optužnice
U optužnici se Stevan Todorović
tereti na osnovnu individualne krivične odgovornosti (član 7(1)
Statuta Međunarodnog suda) i krivične odgovornosti nadređenog
(član 7(3)) za zločine protiv čovječnosti (član 5-progoni
na političkoj, rasnoj ili vjerskoj osnovi).
Suđenje
Dana 13. decembra 2000. održan
je pretres povodom zajedničkog ex parte i povjerljivog prijedloga
koji su 29. novembra 2000. podnijeli Tužilaštvo i branilac Stevana Todorovića.
U ovom prijedlogu bio je izračen sporazum o izjašnjavanju o krivici
po kojem bi se Stevan Todorović izjasnio krivim po tački 1 optužnice,
naime za progone na političkoj, rasnoj ili vjerskoj osnovi, kao zločin
protiv čovječnosti. Prema ovom sporazumu optuženi bi takođe
povukao sve podneske koji se nalaze pred Pretresnim vijećem u vezi
sa pretresom s izvođenjem dokaza povodom okolnosti njegovog hapšenja
i njegovim zahtjevom za pravosudnu pomoć. Konkretno, on bi povukao
navode da je njegovo hapšenje bilo nezakonito te da su SFOR i NATO uključeni
u nezakonite aktivnosti u vezi s ovim hapšenjem.
Tužilaštvo je izjavilo da će
i formalno tražiti povlačenje tačaka 2-27 optužnice (deportacija
i preseljavanje, ubistva, premlaćivanje, seksulano zlostavljenje i
mučenje) protiv Stevana Todorovića te da će preporučiti
Pretresnom vijeću da odredi kaznu ne kraću od pet godina i ne
dulju od 12 godina.
Dana 19. januara 2001., Pretresno
vijeće je optuženog "proglasilo krivim na osnovu njegovog
potvrdnog izjašnjavanja o krivici" čime su ispunjeni kriteriji
postavljeni u članu 62 bis Pravilnika o postupku i dokazima.
Razdvajanje postupaka:
Pretresno vijeće je 24. januara
2001. izdalo nalog prema kojem se suđenje Stevanu Todoroviću razdvaja
od suđenja četvorici suoptuženih (vidi predmet Simić i
ostali).
Presuda o kazni
Pretres o kazni je održan 4. maja
2001. Pretresno vijeće je 31. jula 2001. Stevana Todorovića osudilo
na deset godina zatvora.
Uračunavanje u kaznu vremena
provedenog u pritvoru
Optuženi ima pravo da mu se vrijeme
provedeno u pritvoru od 27. septembra 1998. uračuna u kaznu.
*****
|
