| SAOPŠTENJE ZA JAVNOST | VIJEĆA |
(Isključivo za medije. Nije zvaničan dokument.)
CS/1513t
Međunarodni sud odbacio Karadžićev zahtjev za oslobađanje od optužbi po 10 od 11 tačaka optužnice
|
|
| Radovan Karadžić |
Pretresno vijeće III Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju danas je odbacilo usmeni zahtjev Radovana Karadžića za oslobađanje od optužbi po deset tačaka optužnice, ali je prihvatilo njegov zahtjev u odnosu na tačku jedan optužnice po kojoj se teretio za genocid za zločine počinjene od marta do decembra 1992. godine u nekoliko opština u Bosni i Hercegovini.
Usmena odluka Vijeća izrečena je u skladu s pravilom 98bis Pravilnika o postupku i dokazima, koje predviđa da će, po završetku iznošenja dokaza optužbe, pretresno vijeće usmenom odlukom, nakon što sasluša argumente strana, donijeti oslobađajuću presudu po bilo kojoj od tačaka optužnice ukoliko nema dokaza koji mogu biti osnova za osudu.
Tužilaštvo tereti Karadžića, bivšeg predsednika Republike Srpske, lidera Srpske demokratske stranke i vrhovnog komandanta Vojske Republike Srpske, po 11 tačaka za genocid, zločine protiv čovečnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja počinjene u Bosni i Hercegovini od 1992. do 1995. godine.
Po tački 1 Optužnice tereti se za zločine koji su počinjeni, kako se tvrdi, od 31. marta do 31. decembra 1992. nad bosanskim Muslimanima i bosanskim Hrvatima u nekim opštinama Bosne i Hercegovine. Nakon što je razmotrilo sve dokaze u vezi s ubistvima, nanošenjem teških tjelesnih povreda ili duševne patnje, prisilnim premještanjem i životnim uslovima nametnutim bosanskim Muslimanima i bosanskim Hrvatima u tim opštinama, Vijeće je zaključilo da dokazi, čak i ako bi bili u potpunosti prihvaćeni, ne dosežu stepen na osnovu kojeg bi razuman presuditelj o činjenicama mogao zaključiti da je u opštinama počinjen genocid.
Vijeće je napomenulo da se postojanje namjere da se počini genocid može utvrditi na osnovu više faktora i okolnosti, uključujući opšti kontekst predmeta, sredstva koja su počinitelji imali na raspolaganju, povezane okolnosti, sistematsko vršenje drugih krivičnih djela nad istom grupom, broj počinjenih zvjerstava, ponavljanje rušilačkih ili diskriminatornih djela, uvredljiv jezik uperen ka zaštićenoj grupi ili postojanje plana ili smišljene politike da se počini djelo u osnovi. Vijeće je napomenulo da, iako je čulo dokaze o sistematskom vršenju krivičnih djela nad bosanskim Muslimanima i bosanskim Hrvatima u ovim opštinama, kao i o ponavljanju diskriminatornih djela i uvredljivog jezika, priroda, opseg i kontekst tih kažnjivih djela ne dostiže stepen na osnovu kojeg bi razuman presuditelj o činjenicama mogao zaključiti da su ona počinjena s genocidnom namjerom.
Vijeće je zaključilo da iako dokazi koje je saslušalo ukazuju na to da su okolnosti u kojima su bosanski Muslimani i bosanski Hrvati u ovim opštinama prisilno premješteni i protjerani iz svojih domova prouzrokovale neopisivu patnju, kao i da su neki od raseljenih pretrpjeli teške tjelesne i duševne posljedice tokom ovog procesa, ovi dokazi ne dostižu stepen koji bi mogao podržati zaključak da su teške tjelesne ili duševne povrede koje su pretrpjeli prisilno premješteni u ovim opštinama prouzrokovane u takvim uslovima koje bi dovele do smrti, djelimično ili u cijelosti, raseljenog stanovništva u svrhu actus reus djela genocida.
Vijeće je odbacilo zahtjev optuženog za oslobađanje od optužbi po preostalim tačkama Optužnice.
U vezi s ostalim tačkama Optužnice koje se odnose na opštine izuzev tačke 1, Vijeće je zaključilo da predočeni dokazi o Karadžićevom svojevoljnom učešću u udruženom zločinačkom poduhvatu, čiji su članovi bili vođe bosanskih Srba, a koji je imao za cilj trajno uklanjanje bosanskih Muslimana i bosanskih Hrvata sa teritorija Bosne i Hercegovine na koje su bosanski Srbi polagali pravo, ukazuju na to da je dijelio namjeru drugih članova udruženog zločinačkog poduhvata da se njihov zajednički cilj sprovede činjenjem krivičnih djela progona, istrebljivanja, ubistva, deportacije i nečovječnih djela (prisilno premještanje), i da je on ovom cilju doprinio svojim djelima i propustima.
Što se tiče dijela predmeta u vezi s uzimanjem talaca, koji se odnosi na, kako se tvrdi, pritvaranje više od 200 pripadnika mirovnih snaga i vojnih posmatrača Ujedinjenih nacija, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko budu prihvaćeni, razuman presuditelj o činjenicama uvjerio van svake razumne sumnje da je krivično djelo uzimanja talaca kao kršenje zakona ili običaja ratovanja počinjeno od strane snaga bosanskih Srba od maja do juna 1995 godine, da je postojao udruženi zločinački poduhvat čiji je zajednički cilj bio uzimanje osoblja Ujedinjenih nacija kao talaca kako bi se NATO primorao da se suzdrži od sprovođenja daljih vazdušnih napada na vojne ciljeve bosanskih Srba, i da je Karadžić svojevoljno učestvovao u tom udruženom zločinačkom poduhvatu i dijelio zajedničku namjeru s drugim članovima udruženog zločinačkog poduhvata da se ovaj cilj ostvari.
U odnosu na dio optužnice koji se odnosi na Sarajevo, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko budu prihvaćeni, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da je ubistvo, za koje se tereti kao zločin protiv čovječnosti i kao kršenje zakona ili običaja ratovanja, počinjeno od strane snaga bosanskih Srba u Sarajevu, da je od aprila 1992. do novembra 1995. postojao udruženi zločinački poduhvat koji je imao za cilj da se započne i sprovede kampanja granatiranja i snajperskog djelovanja po civilnom stanovništvu Sarajeva, i da je cilj ovog udruženog zločinačkog poduhvata uključivao i krivična djela terorisanja, protivpravnih napada na civile i ubistvo.
U vezi s Karadžićevim doprinosom zločinima koji su počinjeni tokom opsade Sarajeva, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko se prihvate, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da je optuženi svojevoljno učestvovao u udruženom zločinačkom poduhvatu u odnosu na Sarajevo svojim djelima i propustima i da je dijelio namjeru s drugim učesnicima udruženog zločinačkog poduhvata da se ostvari njegov cilj, odnosno započne i izvrši kampanja granatiranja i snajperskog djelovanja usmjerena na civilno stanovništvo Sarajeva, s ciljem da se zavede teror. Sem toga, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi koji ukazuju na to da je on dijelio namjeru s drugim učesnicima udruženog zločinačkog poduhvata da se počine krivična djela ubistva, terorisanja i protivpravnih napada na civile.
U vezi se dijelom predmeta koji se odnosi na Srebrenicu, Vijeće je zaključilo da u odnosu na tačke 4, 5 i 6 Optužnice, postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko budu prihvaćeni, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da su snage bosanskih Srba u Srebrenici 1995. godine izvršile ubistvo za koje se tereti kao zločin protiv čovječnosti i kršenje zakona ili običaja ratovanja i istrebljivanje za koje se tereti kao kršenje zakona ili običaja ratovanja.
U vezi s tačkom 2 Optužnice, genocid u Srebrenici, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi na osnovu koji bi se, ukoliko se prihvate, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da su ga sprovele snage bosanskih Srba u Srebrenici.
U vezi s tačkama 3, 7 i 8 Optužnice u dijelu u kojem se one odnose na Srebrenicu, Vijeće je zaključilo da postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko se prihvate, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da su snage bosanskih Srba u Srebrenici u julu 1995. godine izvršile krivično djelo deportacije i prisilnog premještanja, za koja se tereti kao nečovječna djela, kao zločin protiv čovječnosti, kao i da su snage bosanskih Srba u Srebrenici u julu i avgustu 1995. izvršile progon bosanskih Muslimana s ciljem da ih diskriminišu na rasnoj, vjerskoj ili političkoj osnovi.
U vezi s Karadžićevom odgovornošću po tačkama od 2 do 8 kao što je gore navedeno, Vijeće se uvjerilo da postoje dokazi na osnovu kojih bi se, ukoliko se prihvate, razuman presuditelj o činjenicama van svake razumne sumnje uvjerio da je postojao udruženi zločinački poduhvat čiji učesnici su bili vođe bosanskih Srba, te vojni, policijski i drugi zvaničnici uključujući i optuženog, koji je imao za cilj uklanjanje bosanskih Muslimana iz Srebrenice počinjenjem zločina za koje se tereti u paragrafu 20 Optužnice, i da je optuženi svojevoljno učestvovao u ovom udruženom zločinačkom poduhvatu. Vijeće je takođe zaključilo da je optuženi dijelio namjeru ostalih učesnika udruženog zločinačkog poduhvata da se ostvare njegovi ciljevi, uključujući konkretnu namjeru da se izvrši genocid i konkretnu namjeru da se diskriminišu bosanski Muslimani Srebrenice, posebno na rasnoj, vjerskoj ili političkoj osnovi.
Optužnica protiv Karadžića podignuta je 25. jula 1995, a prebačen je u pritvor Međunarodnog suda 30. jula 2008, nakon što je proveo više od 13 godina izbjegavajući hapšenje. Suđenje je počelo 26. oktobra 2009. Početak izvođenja dokaza odbrane zakazan je za 16. oktobar 2012.
Od svog osnivanja, Međunarodni sud podigao je optužnice protiv 161 lica za ozbiljna kršenja međunarodnog humanitarnog prava počinjena na teritoriji bivše Jugoslavije od 1991. do 2001. godine. Postupci protiv 126 lica su okončani. Postupci protiv 35 lica trenutno su u toku.
*****
Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju
Za više informacija stupite u kontakt s našom Službom za medije/komunikacije
Tel.: +31-70-512-8752; 512-5343; 512-5356; - Email: press [at] icty.org
Pratite MKSJ na Facebooku, Twitteru i Youtubeu