Pretresno vijeće II izriče presudu u predmetu Kunarac, Kovač i Vuković ("Foča")

Hag, 20. februar 2001.
JL/P.I.S./563-t

PRETRESNO VIJEĆE II IZRIČE PRESUDU U PREDMETU
KUNARAC, KOVAČ i VUKOVIĆ ("Foča")

U četvrtak, 22. februara 2001., u 14:00 sati, Pretresno vijeće II, u sastavu: sudija Mumba (predsjedavajuća), sudija Hunt i sudija Pocar izreći će presudu u predmetu "Foča".

PODACI O PREDMETU

Prema optužnici, tokom 1992. godine, srpske vojne snage preuzele su kontrolu nad Fočom (jugoistočno od Sarajeva), dok su okolna sela ostala pod opsadom do sredine jula 1992. Nakon preuzimanja vlasti, uhapšeno je na hiljade Muslimana i Hrvata. Muškarci i žene su razdvajani i nezakonito pritvarani po raznim objektima od strane srpskih snaga, ili naprosto držani u kućnom pritvoru. Za vrijeme hapšenja, mnogi civili su navodno bili ubijeni, premlaćeni ili seksualno zlostavljani.

Kazneno-popravni dom u Foči ("KP dom"), jedna od najvećih zatvorskih institucija u bivšoj Jugoslaviji, bio je glavni centar za pritvor muškaraca. Navodnom komandantu KP doma, Miloradu Krnojelcu, se trenutno sudi pred Tribunalom.

Muslimanske žene, djeca i stariji pritvarani su po kućama, stanovima i motelima u Foči i okolnim selima ili u centrima za pritvor kao što su Buk Bijela, gimnazija u Foči i sportska dvorana "Partizan". U optužnici se navodi da su mnoge od zatočenih žena bile podvrgnute ponižavajućim i degradirajućim životnim uslovima, okrutnom batinjanju i seksualnom zlostavljanju, uključujući silovanja i grupna silovanja.

"Partizan" je funkcionirao kao centar za pritvor žena, djece i starijih osoba otprilike od sredine jula do sredine augusta 1992. Neposredno nakon prebacivanja ženskog muslimanskog stanovništva u dvoranu "Partizan", navodno je počelo sistematsko seksualno zlostavljanje. Naoružani vojnici ulazili su u centar za pritvor i na silu odvodili žene iz "Partizana" u kuće, stanove ili hotele kako bi ih seksualno zlostavljali i silovali. Od sredine maja, opština Kalinovik bila je pod kontrolom srpskih snaga koje su preduzimale određene mjere protiv nesrpskog stanovništva, uključujući hapšenja. Dok je muško nesrpsko stanovništvo bilo pritvoreno u vojnom skladištu zvanom "Barotni", žene i djeca su bili pritvoreni u zgradi osnovne škole u Kalinoviku. Tvrdi se da su žene i djevojčice, od kojih su neke imale tek 12 godina, bile su podvrgnute seksualnom zlostavljanju i silovanju tokom svog pritvora u osnovnoj školi u Kalinoviku. Osim ovih mjesta gdje su pritvarane žene, nekoliko žena su navodno držane u kućama i stanovima koji su korišteni kao javne kuće kojima su upravljale grupe vojnika, uglavnom iz paravojnih formacija.

OPTUŽENI

U optužnici, potvrđenoj 1. decembra 1999., tri osobe se terete za različite zločine.

Dragoljub Kunarac je navodno bio komandant specijalne izviđačke jedinice snaga bosanskih Srba od juna 1992. do februara 1993. U svojstvu komandanta, navodi se u optužnici, Dragoljub Kunarac bio je odgovoran za postupke vojnika koji su mu bili podređeni i znao je ili je imao razloga da zna da njegovi podređeni seksualno zlostavljaju Muslimanke. Navodi se i da je lično učestvovao u seksualnom zlostavljanju i silovanju Muslimanki.

Radomir Kovač je, navodno, u predmetnom razdoblju bio jedan od zamjenika komandira vojne policije i vođa paravojnih jedinica u Foči. Učestvovao je u napadu na Foču i okolna sela i hapšenju civila. Takođe se navodi da je lično učestvovao u seksualnom zlostavljanju i silovanju Muslimanki.

Zoran Vuković je, navodno, u predmetnom razdoblju bio zamjenik komandira vojne policije i vođa paravojnih jedinica u Foči i tereti se posebno za učešće u seksualnom zlostavljanju, uključujući i grupno silovanje žena i djevojaka zatočenih u gimnaziji u Foči tokom jula 1992., seksualno zlostavljanje žena, uključujući jednu 15-godišnju i jednu 16-godišnju djevojčicu u sportskoj dvorani "Partizan" i odvođenju žena iz dvorane u kuće i stanove gdje su bile seksualno zlostavljane, negdje od jula do augusta 1992.

SUĐENJE

Suđenje trojici optuženih počelo je 20. marta 2000. Izvođenje dokaza optužbe završeno je 13. juna 2000. U toku suđenja, optužba je pozvala 33 svjedoka i izvela 132 dokaza.

Kunarac, Kovač i Vuković su 20. juna 2000. podnijeli zajednički zahtjev za oslobađajuću presudu po određenim tačkama optužnice podignute protiv njih. Pretresno vijeće je 3. jula 2000. donijelo oslobađajuću presudu Kunarcu po tački 13 treće izmijenjene optužnice, koja je potvrđena 1. decembra 1999. i zaključilo da optužba nije izvela dovoljno dokaza kroz navode svjedoka FWS-48 protiv Vukovića po tačkama 33, 34, 35 i 36 redigovane optužnice, koja je podnijeta 21. februara 2000. (Vuković se i dalje tereti u vezi sa dvije druge žrtve svjedoka koje se navode u ovim tačkama optužnice.) Sve ostale tačke ostaju neizmijenjene.

Odbrana je počela s izvođenjem svojih dokaza 4. jula 2000. i završila 20. septembra 2000. Za vrijeme suđenja, odbrana je pozvala 29 svjedoka i izvela 174 dokaza.

Optužba je podnijela svoj završni podnesak 9. novembra 2000. Odbana je podnijela završni podnesak 13. novembra 2000. Završne riječi su održane 20., 21. i 22. novembra 2000.

Tužilaštvo:

g. Dirk Ryneveld
gđa Peggy Kuo
gđa Hildegard Uertz-Retzlaff

Odbrana:

za Dragoljuba Kunarca:
g. Slaviša Prodanović

za Radomira Kovača:
g. Momir Kolesar
g. Vladimir Rajić

za Zorana Vukovića:
g. Goran Jovanović
gđa Jelena Lopičić

*****

Svi mediji su pozvani da prisustvuju. Izricanje presude se takođe može pratiti u "real audio" formatu
preko internet stranice MKSJ-a: www.icty.org