Približavanje MKSJ-a zajednicama u BiH - Prijedor | Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju

Transkript konferencije
Fotografija jednog od zatočenika u logoru Trnopolje koju je načinio ljekar koji je radio u logorskoj ambulanti

PRIJEDOR je grad u sjeverozapadnom dijelu Bosne i Hercegovine. Srpske snage su 30. aprila 1992. godine preuzele kontrolu nad ovom opštinom i smijenile nesrbe, bosanske Hrvate i Muslimane sa odgovornih funkcija. Nakon preuzimanja vlasti, na hiljade nesrpskih civila je zatočeno u logorima Omarska, Keraterm i Trnopolje.

I muški i ženski zatočenici su brutalno maltretirani i između ostalog premlaćivani, silovani, seksualno zlostavljani, mučeni, nipodaštavani, ponižavani i psihički zlostavljani. Uspostavljanje ovih logora je posljedica namjerne diskriminacije nesrpskog stanovništva i dio plana da se nesrbi protjeraju iz opštine Prijedor.

Osim zločina počinjenih u logorima, ubistva Muslimana su počinjena u većem broju sela na teritoriji opštine, između ostalih u Hambarinama, Biščanima, Ljubiji i Kozarcu. Dana 21. avgusta 1992. godine grupa od više od 200 nenaoružanih ljudi je prebačena van opštine i na Korićanskim Stijenama na planini Vlašić pobijena od strane srpske policije, a njihova tijela bačena u provaliju. Samo 12 ljudi je preživjelo. U cijeloj opštini se dogodilo preko 1500 ubistava.

“ Mi smo utvrdili da je logor Omarska bio jedan od najbrutalnijih i najsurovijih logora koji su postojali tokom ratova u bivšoj Jugoslaviji.”
Bob Reid, zamjenik šefa Istražnog odjela, Tužilaštvo, MKSJ

Na konferenciji se govorilo o presudama izrečenim dvanaestorici optuženih. Duško Tadić, lokalni srpski političar, proglašen je krivim za prisilno premještanje civila u zatočeničke logore i za ubistvo i osuđen na 20 godina zatvora. Duško Sikirica, Damir Došen i Dragan Kolundžija koji su obavljali funkcije u logoru Keraterm, tokom suđenja su odlučili da priznaju krivicu. U skladu s tim, Sikirica, kao zapovjednik logora je osuđen na 15 godina zatvora, dok su Došen i Kolundžija osuđeni na pet, odnosno tri godine zatvora.

Zoran Žigić, Mlađo Radić, Miroslav Kvočka, Milojica Kos i Dragoljub Prcać su svi proglašeni krivim za zločine počinjene u logoru Omarska. Optuženi su osuđeni na zatvorske kazne od 25, 20, sedam, šest, odnosno pet godina.

Biljana Plavšić je 2. oktobra 2002. godine priznala krivicu za progon na političkoj, rasnoj i vjerskoj osnovi, kao zločin protiv čovječnosti, i osuđena na 11 godina zatvora. Darko Mrđa takođe je priznao krivicu po jednoj tački za ubistvo i drugoj za pokušaj ubistva u vezi s lišavanjem života više od 200 muškaraca nesrba iz Prijedora počinjenog 21. avgusta 1992. na Korićanskim Stijenama. Osuđen je na 17 godina zatvora.

Na kraju, Predrag Banović, stražar u logoru Keraterm, priznao je krivicu i prihvatio svoju odgovornost za učešće u pet ubistava i premlaćivanja 27 drugih žrtava. Za ove zločine je osuđen na osam godina zatvora.

Reakcije publike su ukazale na potrebu da se nastavi s nastojanjima da se počinioci svih zločina, bez obzira na nacionalnost žrtava ili počinilaca, izvedu pred sud. Predstavnici MKSJ-a ponovo su izrazili spremnost Međunarodnog suda da nastavi činiti sve što može kako bi pomogao nacionalnim vlastima u pokretanju novih krivičnih postupaka.

Ova knjiga sadrži sažetak svih aktivnosti koristeći se transkriptima konferencije, uključujući uvodna izlaganja, prezentacije zaposlenih na Međunarodnom sudu, fotografije korištene kao dokazni materijal u predmetima i pitanja publike.