Služba za žrtve i svedoke Međunarodnog suda oformljena je da bi pružila podršku i brinula o svim svedocima tokom perioda dok oni svedoče pred MKSJ. Svedoci imaju ključnu ulogu pred Međunarodnim sudom u utvrđivanju činjenica o navodima zločina. Njihova bezbednost i dobrobit su od presudne važnosti.
Od prvog suđenja pred Međunarodnim sudom 1996. do polovine 2015. godine svedočilo je više od 4.650 svedoka. Broj svedoka i osoba u njihovoj pratnji o kojima se godišnje pri Međunarodnom sudu brine služba za žrtve i svedoke značajno je porastao od početnih godina, u skladu s povećanjem broja optužnica, optuženih koji su prebačeni u pritvor Međunarodnog suda i brojem suđenja. U određenim okolnostima je važno i opravdano da sa svedocima doputuju i pratioci koji im prave društvo za vreme dok je svedok potreban radi svedočenja.
Svedoci Tužilaštva, Odbrane i Sudskih veća 1996 – 2015
Više od 4.650 svedoka je svedočilo od početka prvog suđenja pred Međunarodnim sudom 1996. godine
(zaključno s 30. junom 2015.)
Svedoci se obično pozivaju da svedoče u ime jedne od strana u postupku: tužilaštva ili odbrane. Do danas je skoro dve trećine svedoka svedočilo u ime tužilaštva. Skoro jedna trećina ih je svedočila za odbranu. Dva posto ukupnog broja svedoka je pozvalo sudsko veće.
Uspešno krivično gonjenje i presuđivanje za zločine zavisi od svedoka koji će svedočiti istinito i bez straha od odmazde. Zaštita svedoka pre, tokom i nakon svedočenja je od presudne važnosti. Treba napomenuti da ogromna većina, više od 70 % svedoka, nije zahtevalo nikakve zaštitne mere.
Više od jedne četvrtine ukupnog broja svedoka svedočilo je uz neku od zaštitnih mera. Većina ovih svedoka je svedočila na javnim pretresima uz uvođenje određenih mera, poput neobelodanjivanja njihovog imena javnosti ili izobličenja audio-vizuelnog zapisa njihovog svedočenja kako bi se zaštitio identitet svedoka. Neki svedoci su svedočili na zatvorenim pretresima, što znači da su jedino strane u postupku bile u mogućnosti da prate proces. Dugoročne zaštitne mere, poput preseljenja u treće zemlje, odobreno je za manje od jedan procenat ukupnog broja svedoka.
Država porekla
Odobrene zaštitne mere, 1996 - 2013
[Manje od 1% je preseljen u treće zemlje]
Svedoci su dolazili sa svih strana sveta da bi svedočili pred Međunarodnim sudom, ali su osobe s područja bivše Jugoslavije najbrojniji svedoci. Polovina od ukupnog broja svedoka je iz Bosne i Hercegovine, 10% je iz Hrvatske, a 13% iz Srbije. Otprilike jedna četvrtina svedoka pozvanih da svedoče dolaze iz država van područja bivše Jugoslavije.
Ratnim zločinima koji su počinjeni tokom sukoba na Balkanu 1990-tih godina su prisustvovali i stariji i mlađi – približno šest procenata svedoka pred Međunarodnim sudom je mlađe od 30 godina u momentu svedočenja, a 15 procenata ih je bilo starije od 60 godina. Većina, njih više od 74 procenata je svedočila u uzrastu od 30 do 60 godina. Od ukupnog broja svedoka 87% su bili muškarci, a 13 procenata žene.
Predstavljeni statistički podaci su ažurirani zaključno sa 30. junom 2015. godine.